منظور از چکاپ در اینجا همان تست‌های آزمایشگاهی است که تقسیم‌بندی متفاوتی برای آن وجود دارد؛ که به طور کلی در هشت گروه مختلف قرار می‌گیرند. در کل برخی بیماری‌ها به علت اینکه عوامل ایجاد‌کننده ناشناخته‌ای دارند یا ممکن است چند عامل مختلف در ایجاد بیماری نقش داشته باشند، قابل پیشگیری نیستند؛ لذا تشخیص زودرس این بیماری‌ها به دلیل میسر ساختن درمان سریع و مؤثر، کاهش عوارض بیماری و همچنین کاهش هزینه‌های درمانی در علم پزشکی اهمیت ویژه‌ای دارد.
این هشت گروه عبارتند از:
- آزمایش‌های مربوط به چربی خون مانند کلسترول، تری گلیسرید، LDL و HDL.
- آزمایش‌های مربوط به شمارش سلول‌های خونی CBC.
- آزمایش‌های مربوط به بیماری دیابت مانند اندازه‌گیری قند ناشتا، هموگلوبین A1C.
- آزمایش‌های مربوط به عملکرد کبد مانند بیلیروبین، آنزیم‌های کبدی بخصوصGPT، GOT و آلبومین.
- آزمایش‌های مربوط به عملکرد تیرویید مانندTSH، T4 و T3
- آزمایش‌های مربوط به بررسی عملکرد کلیه مانند آنالیز ادرار، اندازه‌گیری اوره و کراتینین.
- آزمایش‌های مربوط به الکترولیت‌های خون مانند اندازه‌گیری سدیم، پتاسیم، کلسیم خون.
- آزمایش‌های مربوط به غربالگری بیماری‌های بدخیم مانند PSA در تشخیص سرطان‌های پروستات و آزمایش پاپ اسمیر در زنان برای تشخیص سرطان‌های دهانه رحم.
بهتر است برای اطمینان از سلامت بدن در هر سنی و با هر جنسیتی هر چند وقت یک بار نسبت به انجام چکاپ کامل بدن اقدام کنید. برای این کار به پزشک مراجعه کنید تا پزشک پس از بررسی وضعیت فیزیکی و تاریخچه‌ی پزشکی‌تان آزمایش‌های لازم را براییتان تجویز کند.
چکاپ میزان چربی خون
شامل کلسترول و تری گلیسرید(HDL و LDL) چرا که بالا بودن چربی خون باعث گرفتگی رگ‌ها و عدم خون‌رسانی درست به قلب می‌شود
چکاپ تعداد سلول‌های خونی(CBC)
شامل بررسی سلول‌های خونی از نظر تعداد، سایز و شکل ظاهری آن‌ها و اندازه‌گیری مقدار هموگلوبین و هماتوکریت است.
چکاپ میزان قند خون
یکی از مهم‌ترین مواردی که باید حتما بررسی شود میزان قندخون ناشتا و هموگلوبین A1C است چرا که بالا بودن میزان قندخون باعث بروز بیماری‌هایی چون نارسایی کلیه، کاهش دید و… می‌شود .
چکاپ عملکرد کبد
برای تشخیص اختلالات کبدی از جمله هپاتیت باید بطور مرتب آزمایش خون بدهید و فاکتورهای بیلیروبین، آنزیم‌های کبدی بخصوصSGPT ،SGOT و آلبومین را بررسی کنید.
چکاپ عملکرد تیرویید
TSH، T3و T4 از جمله فاکتورهای مهم در بررسی سلامت تیروئید هستند. که هر کدام از این‌ها یک مقدار مشخص دارند و در صورت اختلال در مقدار آن‌ها فرد دچار کم‌کاری یا پرکاری تیروئید می‌شود.
چکاپ عملکرد کلیه
عملکرد کلیه‌ها را از طریق آنالیز ادرار، اندازه‌گیری اوره ( BUN ) و کراتینین ( Cr ) بررسی می‌کنند. افرادی که مبتلا به کم کاری کلیه، دردها و عفونت‌های کلیوی و دیالیز کلیه هستند باید بطور مرتب آزمایش خون بدهند.
چکاپ الکترولیت‌های خون
برای بررسی الکترولیت‌های خون باید سدیم، پتاسیم و کلسیم خون را از طریق آزمایش خون اندازه بگیرید.
چکاپ اسیداوریک خون
این آزمایش برای کسانی که ممکن است به نقرس یا سنگ کلیه مبتلا باشند تجویز می‌شود.
لیست آزمایش‌های چکاپ زنان
شامل آزمایش پاپ اسمیر برای تشخیص سرطان دهانه‌ی رحم است.
لیست آزمایش‌های چکاپ آقایان
در این آزمایش هورمون PSA را برای تشخیص سرطان پروستات مورد بررسی قرار می‌دهند.
چکاپ CRP
این آزمایش مربوط به بررسی وجود التهاب در بدن افراد، قبل از بروز بیماری است.
چکاپ میزان مواد معدنی خون
این آزمایش برای کودکان، افراد سالخورده و بانوان در سنین و شرایط خاصی که دچار اختلالات هستند، انجام می‌گیرد.
چکاپ میزان ویتامین‌ها در بدن
میزان ویتامین‌های موجود در بدن را از طریق آزمایش خون بررسی می‌کنند. بررسی ویتامین D برای جذب کلسیم، پوکی استخوان بخصوص در بانوان، بررسی اختلالات سوء جذب، مطالعات و بررسی سرطان ها ازجمله سرطان پستان، سرطان پانکراس، سرطان کولون لازم است.
همچنین برای دانستن نوعی کم‌خونی و بعضی اختلالات سیستم گوارشی ویتامین B12 را بررسی می کنند.
چکاپ میزان هورمون‌های موجود در بدن
شما می‌توانید از طریق آزمایش خون هورمون‌های بدن خود را اندازه‌گیری کنید.رایج‌ترین هورمون‌هایی که بررسی می‌شوند عبارتند از: هورمون بارداری ( BHCG )، هورمون‌های تیروئیدی، هورمون‌های جنسی (رایج ترین هورمون‌های جنسی در مردان PSA برای عملکرد پروستات و در خانم‌ها LH و FSH هستند.)
چکاپ سلامت قلب
برای بررسی سلامت قلب باید فشارخون، کلسترول خون و BMI را همیشه کنترل کنیم. همچنین با استفاده از الکتروکاردیوگرافی می‌توانیم سلامت قلب خود را بررسی کنیم.
